22-02-2013

PEEPSHOW EN BEELDSCHOUW


PEEPSHOW | Hans Mellendijk


Kassel, Documenta 8, zomer 1987


Gesloten als een oester.
Zelfs het licht kan niet ontsnappen.
Ik aanschouw het kunstwerk.
Pas in de donkere kamer en als dia geprojecteerd,
geeft het beeld zich dan uiteindelijk prijs. De vraagtekens gekeerd.

Dokadocument.

Weerspiegelend in de glazen panelen, oorlog met tinnen soldaten.
Het heel en het al. Binnenstebuiten, buitenstebinnen.
Zonnestelsels geven zich bloot, zoals de foto toen van jou genomen.
In mijn album in stiekem hoekje naar binnen gekeerd.
Niet voor andermansogen gezworen, gluurders geweerd.

Toen mijn muze, door het niet te doen.

Eindeloos gewacht,
nu besmuikt in herinnering gebracht.
Door het los te weken.

De douchedruppels getuigen
als vreemden in de nacht.

Oorsprong van de wereld.



gepubliceerd in Poëziepuntgl jaargang 5 - nummer 1 - maart 2007

ALLES SCHON DADA | Hans Mellendijk


Bredevoort, 't Zand 25, 24 januari 2009

Voor Annemieke en Pieter


'Als ik heel vlug keek had ik
de verzameling compleet'
becadeaude de kunstenaar
zijn betoog over z’n spaar
zucht van visplaatjesvloei.

Met de ondertekening
van kunstwerk
stopt de bloei
gaat het verval vooraf.

Zoals Piet menig evenwicht
verstoort met P.M.
en de kijker het
tot zich steelt 't leest. Kaf.

De vrouw wandelt met een gedicht
in hoofd door en over Amsterdam.

Het in je hoofd halen
het daar houden
uit hoofd halen
om waarheid te dichten.

Een man kleurt de etsen in en vraagt
is een omgevallen stoel, een stoel?

Zoveel schoonheid kan ik niet verdragen
schittering doet me pijn
geschuifel langs de lijn.
Uitgesteld kijken de ogen op schragen.

Is een omgevallen stoel, een stoel?
Een man kleurt de etsen in en vraagt.

Alles schon dada gewesen.

Zal ik het dan toch tekenen?


CONTRADICTIE | Hans Mellendijk

Beeld: Roy Lichtenstein | Drowning girl 

Polkadot, rasterpunt
monomaan handmatig precies geschilderd
juist om het fabrieksmatig te doen lijken
pracht van contradictie

Bratata! 
Whaam! 
Varoom!

Zen à la Benjamin Day
Postpointillisme



Zie ook: Pinterest | Roy Lichtenstein>



HET MIST IN MIJ | Hans Mellendijk

Beeld: © William Turner

Het mist in mij,
wurmt zich dralend als klei vervormd,
maar naadloos dat dan wel weer in
de floribos.

Mytisch woud waar alles gewond
gevonden wordt of heilend heelt
als verloren speld in hooiberg.

Het mist in mij,
in grijze tint het wij lost op
voor mijn ogen verdwaald in de
de bijsterbaan.

Betoverend de weg zo stil
verloren in onverwachts hel
machtig ontij nog nooit zo fel.

Het mist in mij.


zending Willem Wilmink Gedichtenwedsrijd 2013; met dank aan  Ted van Lieshout voor dichtregel:'Het  mist in mij" zie hier de winnende gedichten>

NACHTBLIND | Hans Mellendijk

Saint-Rémy-de-Provence | Sterrennacht | Vincent van Gogh | 1889


'Het is hier zoo gansch en al dat ik mooi
vind dat wil zeggen 't is hier vrede!'
                                                                                                      
                                                                                                    [Vincent van Gogh]

Vincent liet er zijn oren naar hangen
schilderde er de armoe die in het vuur
verdween. Voor hen die warmte verlangen
de olieverfschittering voor langere duur.


Drenthe zelf is nu heel groot liggend oor
een luisterende schelp, op sterrenkuur
die pikdonkere nacht boven heide verloor
en ook ik die daar in de verte tuur.


(23-12-2010)


gepubliceerd op Krakatau 03-04-2011, Deventer Almanak 2012

TOPOGRAFIE VAN DE BEDRUKTHEID | Hans Mellendijk

Foto: Jan Gal


‘En er verscheen een groot teken aan de hemel: een Vrouw, bekleed met de zon en de maan onder haar voeten en op haar hoofd een kroon van twaalf sterren.’Openbaringen van Johannes 12
Bedrukt, met vaardige hand en scherpte gesneden.
Door Arnt de beeldensnijder uit Kalkar bij Kleef.
Geen Schneider alhoewel haar habijt prachtig valt
tot over halve maan uit eikenhout gegleden.
De meester van Varsseveld, al zolang ik leef.

Het dubbelbeeld door Gerhardus van Aert
in steek gelaten voor een andere leer.
Daarna volgde een lange weg met hindering.
Geborgen bij boer Harterink in het hooi,
via Kemperman naar de kapel van Sinderen.

Uiteindelijk hing ze in Anholt heel mooi.
Daarna toch gescheiden voor Gods' kinderen
in Silvolde. Mauritus parochie kreeg haar deel.
Het beeld bedrukt, de zoveelste dwangverhuizing
moe van heilige huizen in en uit, gescheiden van elkaar.

Boeren behandelden haar wat ruw wil de overlevering.
Het is daarom dat haar gelaat wat sip, ja droevig
uit de ogen kijkt. Het is daarom dat ik de blues zing.
Bedrukt de vele prenten met haar somber gelaat.
Duitse soldaat vroeg er na de slag om raad.

Na Arnhem vond hij in Silvolde troost wordt er nog verteld.
En ook nu nog in Berlijn als uitdrukking gehoord.
Er uit zien als de bedrukte Moeder Gods van Varsseveld.

En

'Monstra te esse Matrem'
'Laat zien dat u onze moeder bent'


Gebedsverhoringen zijn niet bekend.



Hans Mellendijk

MINIMAL ART | Hans Mellendijk








Wikkel persingen, groepeer à la André
stapel gifgroene balen in Turners mist

Mest blik naar een Babylonische hoogte
in een verder oogverblindende schoonheid

Zevenaar,  A12 - 20 november 2011



TAKING PLACE TAKING OFF | Hans Mellendijk

foto: © hans mellendijk | beeld: roman ondák


bij the temporary stedelijk @ the stedelijk museum
amsterdam 20 oktober 2010

de spiksplinter nieuwe vloeren geboend
voor & van elk wat wils, voor ieder wat


mijn lengte wordt opgemeten
met naam de massa ingeweven

de muurtekening evolueert
als openbare performance
én als collectief document
zoals dat in een conceptuele
taalklucht mag heten

ik zie een spreeuwenvlucht ontstaan
benieuwd welke hoogte ze gaat nemen




sm-amsterdam-taking place>

STOOTWILLEN IN HET ZILT | Hans Mellendijk


foto: Rob Polman



Jozefs Israëls dreef voorbij
stootwillen wachtend op jutters wil
of op willige ogen van schil
ders die De Stijl impressioneren.
Van Doesburg, Mondriaan uit de kleren

wachtend volgende stroming, tij.

∞ ANSICHT | Hans Mellendijk







Foto: © Arend Mellendijk



∞ Ansicht

Alle Menschen werden Schwestern.
Vertrekken is aanwezig zijn
staat aangetekend in mijn boekje.
Zonder beeld geen betekenis meer.

Krombacher Pils, Parel der Natuur.
Leer? Alweer? Dat smaakt naar nog een keer!
Lommer, luim en de vijf in het uur.

Alina Szapocznikow;
kauwen en schouwen
Kaugummiformation.
Quick, quick, slow.

Ook zie ik mijn zoon enthousiast wijzen
bij de ansichtkaartenmolen naar
entree van Museum Fridericianum.
'Achter die deuren kan je oneindig ver kijken.'
En schrijft ∞ in de lucht.
Ik haal diep adem, en zucht:
'Met ons geheugen niks mis.'
Alles war so wie es war Gestern.

Friedichsplatz
een bloed rode zee.
Opium voor het volk.
Klaprozenveld.

Het grote vergeten vangt weer aan.


CINÉMA MUET | Hans Mellendijk



Bij een installatie van Michel François, Sonsbeek 9, Locus Focus, 2001

Daar bij die waterkant.
Down by the riverside.
Zie ik telkens de foto.
Dagje uit, Arnhem, Rozendaal,
1956.
Sonsbeek en de bedriegertjes.

Sterke beelden herinneren zichzelf,
2001.
Het jaar dat daar het geluid uitviel.
De waterval zich als oude film gedroeg.
Bij donker weer, zwart-wit en stom.

Bij zon, het impressionisme hervond.




HET EINDE VAN DE CINEMA | Hans Mellendijk


de film, 35 mm

voor Herman

Pas nu valt het dubbeltje.
De naam van de manifestatie
Sonsbeek Buiten de de perken.
De onuitgevoerde werken
van ter Beek - Mellendijk.
Want conceptuele kunst.
Vooal het eerste deel van de parknaam
zal ons hebben geïnspireerd.

En natuurlijk het mooie plaatje,
het schitterende cliché.
Het oranje van de zonsondergang,
en het warme geel van de zonsopkomst.

“Zonsopkomst,  film 35 mm, kleur, 60 min.

Opname van de opkomende zon tot volledig daglicht.
De film wordt in de ochtend bij opkomst van de zon geprojekteerd op een
in de open lucht opgesteld projectiescherm (10m x 10m).
Naarmate het lichter wordt, zowel op het filmbeeld
als in werkelijkheid, heffen de zonnestralen de film op.
De zonopkomst op het projectiescherm loopt sychroon met de echte zonsopkomst.

Start, ongeveer 45 minuten vòòr de zonsopkomst.”


En dan nu het inzicht dat we het einde van de Cinema hebben voorzegd.







met dank aan
Herman ter Beek

KUSTBESCHOUWING | Hans Mellendijk

Foto: © Rien Zillevold | Exposure | Antony Gormley

Strekdam, Lelystad, 20-10-2010

Ontwaar ik daar door ruit 'n kluwen wol?
Dichterbij zoomt het
vox populi voluit op 't orgel.
De poepende man.

M'n eigen shit ophoudend
onder het beeld aangekomen
zie ik uit de Meccanodoos
Pier en Oceaan in 3D.
Piet Mondriaan aangeland?
Van figuratie naar abstractie.
De kunstbescherming valt aan
hurkend aan het Markermeer.

Diafragma f/22.
Sluitertijd 1.5 s
maakt van mij een drol
als ik later de foto scrol.


WINGS OF DESIRE | Hans Mellendijk


Bij een krantenfoto van AP.

Propaganda is de eerste gedachte
Bestudeer dan de foto nogmaals
en nogmaals

Zie de digitale ogen die via telefoon
of andere wijze de rede volgen

Barack Obama

Is het de Siegessäule die bij
mij de luiken doen openen naar

Wim Wenders?

Himmel über Berlin
Summer in the City
Die Angst des Tormanns beim Elfmeter
Alice in den Stadten
Falsche Bewegung

Im Lauf der Zeit

Altijd weer cinema pour cinema
Film over film

Over de kolonisering van onze geest
door Hollywood en Amerika
USA

Over de veranderende media


Der Amerikanische Freund
Lightning over Water
Der Stand der Dinge
Chambre 666
Paris, Texas
Der Himmel über Berlin
Until the End of the World
In weiter Ferne, so nah

The End of Violence

Eén groot cinematografisch gedicht


Hans Mellendijk

THE BIG MEMORY | Hans Mellendijk


'Het grote geheugen', 2008
installatie op Sonsbeek 2008, Arnhem
270 x 160 x 420 cm, digitale film loop, 52 inch LCD scherm, beton, ijzer, polyester


Bij een installatie van Marijke Warmerdam

Hoe het geheugen werkt.
Is het beest zenuwachtig?
Of is het een olifantenflirt?
Reminicensies aan
ver verleden beelden.
Flarden gerimpeld shirt.
De huid terug in het beeld.
Olifantenpoten onderdak.

Heeft de oorlog nog meegemaakt.
Neen, niet die van,… maar
die van 218 voor Christus.
Die van Hanibal over de Alpen.
Tegen de Romeinen, …
En, … eh …



gepubliceerd in Trouw dicht in de buurt - 17 februari 2010

THORVALD


...





zon, maan in discus
gevangen in voor altijd
om en omhelzing 






GEWICHT | Hans Mellendijk



Zoals de steenhouwer
in zijn atelier de zon zoekt
door uitgehouwen raampartijen,
doorboort hij de duisternis
van het beeld in alle richtingen
naar het bijzondere licht.

Ik volg het gekoer van duiven

naar middeleeuws duister.

Transferium van golven;

het licht dat zwaarte heelt
een ander gewicht geeft.


Bij beeld nr. 11 in beeldenroute 2012 | Thorvald Dudok van Heel - Bredevoort>





20-02-2013

WENSINK


NOCTURNE | Hans Mellendijk


Bij een schilderij van Gerard Wensink, tweestemmig en tweetalig
Voor Daniël Lohues, Rutger Kopland en Joost Zwagerman




Van Bourtange bis Bredevoort
Joost mag het weten waar schilder is neergestreken
Daor zingt ze 'snachts 't hoogste lied
Ik speur in de topografie van mijn geheugen
Kommt ihr Töchter helft mir klagen
Hoogeveensche Vaart misschien de Weerribben
Ganzen kats in de biesterbane
Bij Kalenberg of nee daarbij de molen
Nils Holgerssons Blues
Daar woont het meisje zoals mijn vader dan zong
De verlichte blomenkassen
Het Steenwijkerdiep bij Scheerwolde
Van Nijverdal bis Nieuw Buinen
In Wensink’s biografie hoort men Giethoorn
Van die hel rood gele zuilen
Voor Joost doen we hier het licht uit
Veur Daniël ok die lampen uut
Voor Rutger terug het geheim

Het laagland weer zwaar in het zwart
Maar lang nog geen schuldig landschap

Wellicht in dit schilderij nog
teveel heimweeschemer gedicht



Met een knipoog naar : Nils Holgerssons Blues - Daniël Lohues, Toen de Nacht - Rutger Kopland, Hollandse nachten - Joost Zwagerman

KLEUREN IN SCHADUW NEERGESTREKEN | Hans Mellendijk




tweeluik bij een tekening en schilderij van Gerard Wensink



1.

Kleuren in schaduw neergestreken
zingen het sonore koor,
- De moeder stond door smart gesteven -
droom ik dat Andy Warhol speurt
naar Rembrandt van Rijn. Hoe ik
hem naar Bredevoort sleep?
Wens ik schets te zien voor
Andy’s eerste film in eindeloze loop?
Ik ruik de lucht van de vermicelli soep.
Hoe Maggi in de ogen geurt.
De tijd bij de pols omklemd
tekent zondagsrust.

Gevoel onbestemd.
Hyphnos maar ook
Thanatos wordt er gefluisterd.
De tweeling eeuwig gekluisterd.

En de vraag
wie er wanneer kust.




2.

Kleuren in schaduw neergestreken
weifelend vloeken.
Geweken lof en ochtendlust.
Terwijl de zang er 't spel speelt,
onheil bezwangerd licht teelt.
Van de wijs, sluierend zonlicht zeven.
Lichtplekken op de muren zweven.
Aankondiging van de jongste dag.
Was ook Belcampo hier op reis?
Kwam hij over het mooie veld
en liet wat hij hier had gezien
thuisgekomen daar gebeuren.

Bredevoort in een sluimerend uur.
Voordat het wakker werd gekust
door al de muzen,
door de boeken, de literatuur.

Kom spring maar en zing de winter uit.
De lente in, kom maar zomer en muit.



VERLOREN IN VERTALING | Hans Mellendijk



Bij een studie door Gerard Wensink (1916-1987)
van zelfportret Rembrandt van Rijn (1629)

Rembrandt van Rijn
als jongeman.
De schilder al kopiërend 

zichzelf schilderend;
Gerard Wensink.
De kijker het kleinood 

verbaasd bestuderend.
Als kunstrover?
Als Batman,
als de Joker?
Nee, neen, …

Neergestreken in de schaduw van Rembrèndt.
Zie de rebel in de schaduw van Batman.

Robin.

Gevonden in vertaling.